Trabzon’daki heyelanların sayısı 100’ü geçti

KozmikRüya

New member
Trabzon’da havaların ısınmasıyla eriyen karlar niçiniyle, heyelan olayları arka arda yaşandı.

Yamaç eğiliminin ve killi kayaçların fazla olduğu kentte toprak yumuşayınca, son bir ayda 100’ün üzerinde heyelan yaşandı.

Riskli görülen yaklaşık 30 konut boşaltıldı. Tarım alanları, yollar ve yerleşim üniteleri ziyan gördü. Meydana gelen heyelanlarda, rastgele bir can kaybının yaşanmaması ise teselli oldu.

İHA’nın haberine nazaran; Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Mühendisliği Kısım Lideri Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Kara mevzuyla ilgili yaptığı açıklamada ilkbahar aylarında bölgede heyelanların arttığına dikkat çekerek şu sözleri kullandı:

“Heyelanın sebeplerini pek fazlaca başlık altında sıralayabiliriz. Bunlar birincisi topografik yapımız epey eğimli olması. Buna bağlı olarak da yamaçların stabilitesinin kritik bir noktada olması. Ayrıyeten iklim ve buna bağlı olarak yağışlar ve jeolojik yapı bunlar heyelan olaylarında kıymetli etkenler.

“İlkbaharda heyelanlarda bir artış var”

Bilhassa yağışlara bağlı olarak toprak içerisindeki suyun ölçüsü arttığında ve altta da kaymaya elverişli bir jeolojik katman olduğu vakit heyelanlar kaçınılmaz oluyor. Bilhassa geçiş devirlerinde yani ilkbaharda heyelanlarda bir artış var. Bunun da niçini, havaların ısınmasına bağlı olarak karların erimesi ve buna bağlı olarak ta yamaç içerisindeki suyun sızarak bir basınç oluşturması ve buna bağlı olarak ta heyelanlar çoğunlukla görülüyor.



“Ormanların kaldırılarak çay, fındık tarımına döndürülmesi heyelanları tetikliyor”

Heyelanların oluşumunda insanların da tesiri var. Bilhassa yanlış arazi kullanması, ormanların kaldırılarak çay, fındık tarımına döndürülmesi bunlar da bir daha heyelanları tetikliyor ötürüsıyla arazinin kaymasını elverişli hale gelmesine sebep oluyor. İnsanların başka tesiri de; bilhassa yol yapıldığı vakit topuk tarafı kazıldığında artık yamacın aşağıya hakikat hareketi kolaylaşıyor. bir daha üzerine yerleşim yapılarak yamaca ek yük bindirildiği için bu da bir daha heyelanları etkileyen kıymetli ögelerden birisi.



“Tarımdan fazla devamlı bitki örtüsüyle kaplı olması lazım”

İki başlık üzerinde durmamız lazım. Birincisi topografik yapısı, eğimli yerlerin olması ikincisi de yağışlar. Üstteki toprak suyu sızdıracak düzeyde drenajı yüksekse, o suyu alarak aşağıda geçimsiz bir katman üzerinde adeta bir balon üzere biriktiriyor. Kayma yüzeyinde üstten aşağıya gerçek hareket ediyor. Yani Doğu Karadeniz’de topografik yapı ve iklimi ön planda ele almak gerekiyor ve bunların tesiri kaçınılmaz.

Türkiye’nin AFAD haritasına baktığımız vakit oralarda da kısmen meydana geliyor lakin Doğu Karadeniz’deki kadar yoğunlukta değil. Bu da alışılmış ki yağışlar ve topografik yapı ve epeyce dik eğimli toprakların olması. Yanlış arazi kullanmasını da buna ekleyebiliriz. Bilhassa eğimli yerlerde tarımdan çok devamlı bitki örtüsüyle kaplı olması lazım, ya da orman olması lazım ya mera olması lazım. Buraları açarak çay tarımına fındık tarımına dönüştürdüğümüz vakit bu yağışların bu eğimin olduğu yerde de tabi kaçınılmaz olarak heyelanlar görülüyor.



“Ormanları doğal bitki örtüsünü müdafaamız lazım”

Ziraî faaliyetleri yaparken katiyen ormanları doğal bitki örtüsünü müdafaamız lazım. Evvel yamaçtan akan toprak erozyonda da tıpkı biçimde dereye ulaşıyor. Dereye ulaştıktan daha sonra dere suyu ile birlikte denize aktarılmış oluyor. Sel ve heyelan bunlar birbirleriyle at başı hareket ediyor. Örneğin bir sel olduğu vakit dere aşağıda kısmı oyduğu vakit üstten aşağıya hakikat toprak kayması ve heyelan birlikte görülüyor. Heyelanda verimli topraktan fazla oradaki bütün gereç taşınmış oluyor.



Erozyonu ele alacak olursak üstten aşağıya yanlışsız tabi ki üstteki verimli toprak taşınıyor lakin heyelanda bunu söyleyemeyiz. Toprak kaybı erozyon ile dereye, dereden denize taşınan toprak ölçüsüyle ilgili olarak evvelki senelerda bir Kıbrıs adası büyüklüğünde yıllık 500 milyon ton toprak taşınması olduğu söz ediliyordu. Fakat son senelerda Çölleşme ve Erozyonla Gayret Genel Müdürlüğü’nün bir çalışması sonucunda bunun daha küçük olduğu 160-170 milyon ton civarında olduğu söyleniyor. ötürüsıyla bu sayılar yüksektir bilhassa topraklarımızı üst toprak taşındığı için tarıma elverişli verimli toprak olduğu için bunların kaybına tahammülümüz yok.



“Ormanı korumak hem de toprağı korumak hem de suyu korumak demektir”

Zira ülke genelinde son vakit içinderda besin değerli bir bahis haline geldi. Verimli tarım yapabilmemiz için bu toprakları yerinde tutmamız gerekiyor. O niçinle erozyonla, heyelanla, sellerle bir arada toprakların kaybı ülkemiz açısından olumsuzluk arz ediyor. Bu periyotlar kritik devirler. Sel, heyelan olayları olma ihtimali yüksek. O niçinle riskli alanlardan kaçınmak gerekiyor. Ziraî faaliyetleri yaparken katiyen ormanları doğal bitki örtüsünü müdafaamız lazım. Ormanı korumak hem de toprağı korumak beraberinde suyu korumak demektir. Ormanlara gerekli hassaslığı gösterirsek bununla birlikte sel ve taşkınları heyelanları önlemiş oluruz.”
 
Üst